Welke verpakking heeft je hart gestolen of van welke gruwel je, was de vraag. Natuurlijk zijn er meerdere verpakkingen die ik waardeer, maar ik heb gekozen voor de Gable-top kartonnen drankenverpakking, die wil ik in deze column in de schijnwerpers zetten.

Ik heb de keuze voor deze drankverpakking gemaakt omdat hij door de hele supply chain efficiënt is: Hij wordt plat gevouwen aangeleverd bij de producent, door zijn vierkante uitvoering is er geen ruimte verlies tijdens transport. Bij de consument past hij goed in de koelkast en specifiek in de koelkastdeur. Door de maatvoering ligt hij goed in de hand. Het doseren en hersluiten gaat eenvoudig met de schroefdop. Hier kom ik later nog op terug. Inmiddels gaat de inzameling en recycling van de drankverpakkingen ook goed. De papiervezels kunnen opnieuw voor diverse verpakkingen gebruikt worden. De PE wordt momenteel meestal nog verbrand maar wel met terugwinning van energie.

Dat is allemaal mooi, maar het belangrijkste om de Gable-top in het zonnetje te zetten, is dat de verpakking weer terug te vouwen en plat te maken is, waardoor je hem goed leeg kan krijgen en hij weinig ruimte inneemt tijdens de afvalfase. Niet alleen belangrijk voor mijzelf als zuinige Nederlander maar ook om voedselverspilling te voorkomen. Hier kan menige ‘saus’ verpakking jaloers op zijn. De voedselverspilling is in een aantal gevallen groot.

De kartonnen drankverpakking kent een zeer lange geschiedenis. Begin 1900 werd de kartonnen verpakking voor het verpakken van melk door G.W. Maxwell in Amerika ontwikkeld. Ze werden handmatig in elkaar gelijmd en aan de binnenzijde voorzien van een paraffine laag om hem lekdicht te maken. In 1915 wordt door John R. van Wormer het verpakkingsconcept verbeterd, door deze zo te maken dat de verpakking plat aangeleverd kan worden en in de fabriek opgezet kan worden. Deze vinding is destijds ook gepatenteerd. De grote doorbraak van kartonnen drankverpakkingen kwam in de jaren 50 toen Ruben Rausing en Erik Wallenberg Tetra-pak oprichten. In de jaren 70 kwam pas in Nederland de grote doorbraak van de kartonnen dranken verpakkingen.

De huidige Gable-top heeft een bodemvlak van 70 mm x 70 mm en een hoogte van 235 mm (liter versie). Bij het bepalen van deze maat is destijds specifiek gekeken om hem in de deur van de koelkast te kunnen zetten. Hierdoor is er jammer genoeg geen collo-modulaire  transportverpakking voor te maken. De Gable-top is voorzien van een doseerdop met een opening van 27 mm (toetjes). De lekdichte sluiting komt tot stand door een schroefdop met een conus. De Gable-top is gemaakt van ca. 350- 400 g/m² 3-laags karton, kraft/body van mechanisch pulp/gebleekte chemische pulp. Om de verpakking lek dicht te krijgen zit aan de binnenzijde nog een LDPE-laag van ca 40-50 micron. De Flexo bedrukking wordt beschermd door een coating welke tevens het karton ook beschermt tegen de vochtige en koude omgeving.

Zijn er nog verbeter punten? Ja, wat mij betreft weer terug naar de tijd van voor de kunststof doseerdop. Ik vind de ’oude’ wijze waarbij je de bovenzijde terugvouwt en je een cohesie breuk maakt in het karton, waardoor er een doseertuit ontstaat, prima werken. Daarbij komt nog eens dat er veel kunststof wordt bespaard.

Ik hoop dat het goed leeg kunnen maken van de verpakkingen, zoals bij een Gable-top, verpakkingsproducenten inspireert om met innovaties te komen.

Het was alweer een tijd geleden dat ik een verpakking uit elkaar heb gehaald en geanalyseerd. Super leuk om weer eens te doen!

Deze maandelijkse column is een samenwerking tussen Easyfairs en de VNV (Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen). De VNV is de Nederlandse vereniging van experts op het gebied van verpakking en verpakken (www.verpakkingskundigen.nl).  Baldwin Cornelisse geeft de pen door aan Elina Schaaij-Guijt van de Bouter Group voor de column van volgende maand.