De chipszak is een moeilijke verpakking als het gaat om recycling. Niemand wil deze verpakking hebben en het zou te moeilijk zijn om te recyclen. Daarom wil ik de feiten op een rij zetten om te kijken hoe goed of slecht deze verpakking nu is. De verpakking stelt op zichzelf niet zoveel voor. Het is een flexibel OPP, meestal bestaand uit twee lagen (hangt er van af hoe deze gelamineerd worden) en één van de films heeft een opgedampt aluminium laagje dat zo dun is dat je in nanometers moet denken. Meest voorkomende vorm van de verpakking is de pillowbag. In 1916 werd de chipszak uitgevonden en sindsdien blijft de chips krakend vers.
Waarom OPP als verpakkingsmateriaal?
Door de bi-axiale verstrekking – in de lengte én de breedte – kan een zeer dunne folie worden verkregen met een minimale seal laag (1-2 µm). De film wordt geproduceerd op zeer brede machines (tot 10 meter breed) en onder zeer hoge snelheden. Dit maakt de productie heel efficiënt waardoor de kosten laag worden gehouden; de meeste kosten zitten in het PP materiaal zelf. Door deze lage kosten is het het meest gebruikte verpakkingsmateriaal in de wereld.
Wat zijn de bedreigingen voor de chips?
De grootste bedreiging is zuurstof, door het hoge vetgehalte kan ranzigheid ontstaan. Daarnaast licht, dit is een katalysator voor de ranzigheid en kan verkleuringen veroorzaken op de seasoning op de chips. Ook waterdamp is een bedreiging, vocht is funest. Het mondgevoel is niet meer aangenaam als je slappe chips eet die een nachtje in een open chipszak in de kast heeft gelegen.
Wat is een alternatief met dezelfde eigenschappen?
Wat is een alternatief met dezelfde barrière eigenschappen, dezelfde goede LCA (laag waterverbruik, laag energieverbuik, laag grondverbruik, al is de CO2 natuurlijk hoog omdat het van minerale olie is gemaakt) en vooral niet te vergeten de goede machinability voor dit materiaal? High speed is mogelijk, cold seal, heat seal, zeer goede bedrukbaarheid (ook high speed) goed glossy, goed geluid (kraakt lekker) en de verpakking laat zich gemakkelijk openen, een voorbeeld voor velen. Als je een beetje je best doet bestaat de verpakking voor 95% uit OPP, de 5% die over blijft is nodig voor bedrukking , laminatie en het opgedampte aluminium (niet meetbaar in grammen). Het totaal gewicht is 6 gram. Per kilo chips, in volume is dat 21 liter, gebruik je 34 gram OPP!
Hebben we wel een alternatief nodig voor dit geweldige materiaal?
Gemetalliseerde verpakkingen zijn momenteel alleen toegestaan in de Mixed Plastics fractie (DKR350 (Cat 5 ) = gemixt plastic, de zogenaamde bermpaaltjes en parkbankjes), maar testen geven aan dat gemetalliseerd ook in een monofractie kan worden verwerkt. Het is belangrijk op te merken dat dit gemetalliseerde geen aluminiumfolie is, maar opgedampt aluminium. De mechanische sorteer installaties zijn zeker in staat om dit materiaal te sorteren. Als de flexibele OPP film in een mono stroom terecht zou komen wordt dit de DKR 324-2 stroom. Dit is een Cat 1, nieuwe flexibele non-food toepassingen, product. Dit is dezelfde categorie als flexibel PE dat wel als recyclebaar wordt gezien. Aangezien flexibel PP ongeveer 20% van de totale hoeveelheid flexibele materialen voor huishoudelijk gebruik vertegenwoordigt is dit zeker een haalbare kaart mede omdat recyclaat testen laten zien dat OPP met opgedampte aluminium geen verstoringen veroorzaken.
Mijn conclusie de chipzak is zo slecht nog niet (als we een beetje ons best doen).
Deze column is van Ton Tanke van Intersnack. Deze maandelijkse column is een samenwerking tussen Easyfairs en de VNV (Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen). De VNV is de Nederlandse vereniging van experts op het gebied van verpakking en verpakken (www.verpakkingskundigen.nl).