Columnist: Vanessa Dieterman
Alweer dik 15 jaar geleden maakte ik tijdens mijn studie Industrieel Product Ontwerpen de keuze om mij te specialiseren op het gebied van verpakkingsontwikkeling. Een verpakkingswereld die er op dat moment totaal anders uit zag als waar we op dit moment op focussen.
Ik weet nog goed dat we toen al wel spraken over duurzaamheid en e-commerce wat echt in de kinderschoenen stond. De trends waren toen nog zoveel mogelijk marketingtoevoeging door shelf-impact, “convenience”, functionele verpakkingen en productbeleving. Nu 15 jaar later kan bijna alles via e-commerce besteld worden en is de trend veranderd van marketing impact naar duurzaam ontwikkelen. Alles om te voldoen aan de richtlijn van de packaging and packaging waste directive.
Ik herinner mij een bepaalde verpakking op die alweer enige jaren op de markt is. Tijdens het schrijven heb ik op de site van de AH nagezocht of deze nog in het assortiment aanwezig was. Ik kreeg een uitgebreide beschrijving over product en materiaal. Het betreft een Aziatische magnetron maaltijd welke met 2 hitte bestendige kunststof bakjes verpakt zitten in een 2-delig hand gevlochten bamboe mandje met daaromheen een sleeve om het geheel bij elkaar te houden.
In de tijd dat dit op de markt kwam was dit echt een lovend concept. Product beleving ten top, je waant je echt even op de markt in Indonesië. Maar waar staat deze verpakking nu tegen de nieuwe regels die gelden, is deze dan nog te verantwoorden?
Kijkende naar het gehele concept kan ik het niet meer duurzaam verantwoord noemen. Te beginnen bij het “hand gevlochten” bamboe mandje zoals het op de AH site omschreven staat.
Het begint bij het productieproces van deze mandjes, dit zal erg arbeidsintensief zijn vanwege het handwerk. Waarna deze in elkaar gestapeld, maar met veel lucht ertussen getransporteerd worden naar de afvullocatie. In het mandje bevinden zich 2 magnetron bestendige kunststof bakjes, eentje gevuld met rijst en eentje gevuld met de vlees en saus. Deze zullen worden verzameld van verschillende afvullijnen en daarna waarschijnlijk door handwerk in het mandje geplaatst worden, waarna het mandje met de bamboe deksel word gesloten. Na het sluiten van het mandje word er nog een sleeve omheen aangebracht om het geheel bij elkaar te houden, en zal deze consumenten verpakking als laatste in een transport eenheid worden geplaatst om te worden getransporteerd naar de Distributie Centra van de supermarktketen. **
Al met al als ik er zo met mijn duurzame pet op een beoordeling over moet geven is het een inefficiënt verpakkingsproces, hoog in de kosten, maar ook zeker een onnodig gebruik van extra verpakkingsmateriaal. Dit moet op een duurzamere en efficiëntere manier kunnen worden opgelost. Bijvoorbeeld door de sleeve te bedrukken met een structuur á het bamboe mandje. Tegenwoordig zijn er zoveel mogelijkheden op het gebied van druktechnieken. Dit zal uiteraard minder charismatisch zijn en de product beleving is daardoor ook anders, maar het is wel duurzamer en minder arbeidsintensief. In 9 van de 10 gevallen zal dit mandje waarschijnlijk niet bewaard blijven en helaas bij het afval belanden. Zonde toch van dit mooie materiaal.
Net klaar met dit schrijven, wilde ik toch het product nog even in handen hebben om een mooie foto te maken bij deze column. Tot mijn grote vreugde zie ik dat deze verpakking recent exact zo is veranderd als ik bovenstaand alreeds beschreven heb.
Chapeau voor AH en zeker ook voor de gekozen kwaliteit van druktechniek. De nabootsing van het bamboe is erg goed gelukt. Een duurzamere oplossing en het blijft een onderscheidend concept in het koelschap van de kant-en-klaarmaaltijden. Het mag dan geen echt bamboe mandje meer zijn maar in perceptie is deze er wel.
De verpakkingswereld verduurzaamd op dit moment snel, leveranciers van grondstoffen komen steeds meer met alternatieve materialen ,processen worden steeds meer CO2 neutraal en veel materialen zijn al een keer gerecycled of worden hergebruikt. 90% van de nieuwe ontwikkelingen waar ik aan werk, staan LCA, efficiency, recyclability en gebruik van duurzame materialen voorop.
Wie weet waar we eindigen tegen de tijd dat ik aan mijn pensioen toe ben…. Zijn we dan gedeeltelijk verpakking loos of zijn er totaal nieuwe verpakkingsmaterialen op de markt? Deze vraagstukken dat is waar mijn verpakkingshart sneller van gaat kloppen.
Vanessa Dieterman – Meijboom
** Het proces wat ik omschreven heb is een aanname en kan afwijken van de werkelijkheid. Ik heb deze beoordeeld met de kennis die ik als verpakkingsontwikkelaar heb over afvul en productie processen zonder dat ik een affiniteit met deze verpakking heb.
