Columnist: Jan Wessemius van Oerlemans
Crisis. Het woord wordt als een onheilspellende spreuk gezien en angstvallig vermeden in het bedrijfsleven. Crisis betekent onrust en dalende winstmarges. Crisis betekent het einde van gedroomde groei en zet investeringsmogelijkheden onder druk. Pas als de crisis in volle hevigheid is losgebarsten, accepteert het bedrijfsleven deze nieuwe realiteit. Toch is het C-woord veel positiever dan velen in hun mindset hebben.
Voedingsconcern HAK bijvoorbeeld is volop met deze transitie bezig. In 2015 introduceerde zij groenten en peulvruchten in stazak; gezonde gemaksoplossingen die een nieuwe consument aanspreken. Een groot voordeel is dat bij de productie van de stazak minder energie wordt gebruikt, waardoor ook de CO2 uitstoot vermindert. Deze verpakking reduceert de transportkosten door het lagere gewicht en geeft meer efficiënte benutting van de ruimte in alle fasen van de LCA. De stazak werd geïntroduceerd in aluminium, daarna werd de footprint verder verkleind door over te gaan naar kunststof en het gewicht van de verpakking te reduceren. De ontwikkeling is nog niet klaar, de volgende stap moet zijn dat deze verpakking ook beter recyclebaar wordt doordat deze nog slechts van 1 type kunststof wordt geproduceerd zonder daarbij houdbaarheid te verkorten (want voedselverspilling zou verduurzaming juist weer in de weg staan).
Hergebruik wordt herontdekt. Tot nu toe bepalen eindige grondstoffen een groot deel van de duurzaamheid en zeker in deze tijd ook een groot deel van de kostprijs. Een crisis echter geeft genoeg pijn om echt te veranderen. Denken we aan de glazen potten, die na geleegd te zijn weer ingezet kunnen worden als drinkglas. Denken we aan de nieuwe grondstoffen die met gemak vervangen kunnen worden door een materiaal dat een tweede of derde leven heeft gekregen. Het is de nieuwe economische duurzaamheid, waarbij met minder eindige grondstoffen eenzelfde functionaliteit wordt gerealiseerd.
Deze kijk op verpakken moet ook actief gecommuniceerd worden naar de gebruiker; de consument. Zie de verandering ook als een kans om deze consument mee te nemen in zijn of haar keuze. Zo wordt energiebesparing een marketing instrument dat samen met de verpakkingskundige zijn invulling krijgt. Het is een positief verhaal, waarbij de hele keten gaat bijdragen op weg naar een economie, die minder energie en minder grondstof verbruikt. De crisistijd biedt dus ongekende kansen!
Deze maandelijkse column is een samenwerking tussen Easyfairs en de VNV (Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen). De VNV is de Nederlandse vereniging van experts op het gebied van verpakking en verpakken (www.verpakkingskundigen.nl).
